Користењето на интернет во Русија денес е сè повеќе фрустрирачко, комплицирано, па дури и опасно. Популарните видеа на YouTube се тешко достапни, независните медиумски страници често прикажуваат само празни страници, а мобилниот интернет паѓа со часови или дури и денови.
Ова не е случаен дефект, туку дел од намерниот и долгорочен напор на руските власти да го стават интернетот под целосна контрола на Кремљ. Со донесувањето рестриктивни закони и забрана на страници кои не се „прилагодуваат“, технологијата за надзор и манипулација на интернет сообраќајот е доведена речиси до совршенство.
Иако се користат VPN апликации за заобиколување на ограничувањата, тие често се блокираат, а ова лето властите дополнително ги ограничија мобилните мрежи и воведоа закон што казнува прелистување „нелегална“ содржина. Популарниот WhatsApp е под закана од замена со „национална“ апликација под строг надзор.
Претседателот Путин јавно ги повика властите да „задушат“ странски интернет услуги и да состават список на платформи од „непријателски“ земји што треба да бидат ограничени.
Експертите и активистите за човекови права алармираат за брзината и обемот на овие ограничувања, оценувајќи ја состојбата како „смрт од илјада кратења“ — постепено ослободување на секоја слобода онлајн.
Контролата врз интернетот е процес што започна по големите протести во 2011-2012 година, кога интернетот стана средство за координација на опозицијата. Оттогаш, Русија воведе бројни регулативи за контролирање на содржината, следење на корисниците и притисок врз технолошките компании да складираат податоци на локални сервери.
Компании како Google и Facebook биле под голем притисок, а обидите за блокирање на Telegram беа делумно неуспешни. Социјалните мрежи станаа подложни на интензивно следење и цензура, а казнените постапки за коментари и објави стануваат вообичаени.
Владините напори за „суверен интернет“ се стремат кон создавање на изолиран руски интернет систем, сличен на кинескиот „Голем заштитен ѕид“.
По почетокот на инвазијата на Украина во 2022 година, ситуацијата е уште построга — главните западни платформи како Твитер, Фејсбук, Инстаграм и Сигнал се блокирани, а VPN мрежите се нападнати. YouTube е предмет на намерни нарушувања и забавувања.
Кремљ ги обвинува големите технолошки компании дека не ги одржуваат локалните сервиси, иако платформите се користат како важен канал за критика и информирање, вклучително и од покојниот опозициски лидер Алексеј Навални.
Во меѓувреме, Русија принудува компании да користат домашни хостинг услуги под директна државна контрола, со цел да го контролираат интернет сообраќајот и содржината.
Сето ова создава дигитална железна завеса која ја ограничува слободата на информации, го потиснува критичкиот глас и го изолира рускиот интернет од остатокот на светот, правејќи го користењето на интернет во Русија сè понесигурно и поопасно.
Ask ChatGPT
