Германија ја поздрави одлуката на Европската комисија да ја олесни планираната целосна забрана за мотори со внатрешно согорување од 2035 година, сметајќи ја како победа за своите автомобилски производители. Сепак, според анализата на „Политико“, оваа промена во политиката би можела да има спротивен ефект од посакуваниот – наместо да ја зајакне Европа, таа може дополнително да ѝ отвори простор на Кина да ја зацементира својата предност на глобалниот пазар на автомобили.
Европската комисија тврди дека новиот автомобилски пакет, презентиран минатата недела, создава баланс меѓу климатските амбиции и зачувувањето на конкурентноста на европската индустрија. Но, критиките од левиот политички спектар и од аналитичарите се остри и недвосмислени – според нив, суштинските проблеми остануваат нерешени.
Ко-директорот на Центарот „Жак Делор“, Нилс Редекер, предупредува дека Европа веќе заостанува зад Кина во клучната технологија – целосно електричните возила. Според него, новиот пакет не го намалува технолошкиот јаз и не нуди стратегија што ќе ѝ помогне на европската индустрија да го стигне кинескиот напредок. Европските производители истовремено губат пазарен удел во Кина, се соочуваат со забавена домашна побарувачка и се притиснати од новата трансатлантска трговска војна со САД.
Една од клучните промени е омекнувањето на целта за намалување на емисиите до 2035 година – од целосно нула емисии, на 90 проценти во споредба со 2021 година. Останатите 10 проценти треба да се „компензираат“ преку инвестиции во зелен челик и алтернативни горива. Дополнително, Брисел попушти пред барањата на индустријата и дозволи и по 2035 година да се произведуваат plug-in хибриди, возила со „продолжувач на домет“, па дури и класични мотори со внатрешно согорување во одредени форми.
Критичарите предупредуваат дека токму оваа флексибилност може да стане кобна. Наместо европските компании целосно да се насочат кон електричните возила, тие би можеле да продолжат да инвестираат во хибриди и застарени технологии. Според Редекер, таквиот пристап директно ѝ оди во прилог на Кина, која веќе има масовно производство, пониски трошоци и технолошка предност во електричниот сегмент.
Холандскиот европратеник Мохамед Чахим беше уште подиректен, нарекувајќи ја одлуката „божиќен подарок за кинеската автомобилска индустрија“. Иако ЕУ воведе дополнителни царини за кинеските електрични возила, кинеските производители веќе наоѓаат заобиколни патишта преку plug-in хибридите, кои не се опфатени со истите мерки. Тие стануваат сè попопуларни кај европските купувачи, а статистиката покажува дека три од 15-те најпродавани plug-in модели годинава се од кинески брендови. Продажбата на вакви возила во Европа е зголемена за над 43 проценти во првите десет месеци од годината.
Во меѓувреме, Европа ја губи трката и надвор од своите граници. Кина, која со децении беше најпрофитабилниот пазар за германските производители, доживеа драматичен пресврт. Денес, повеќе од половина од сите продадени автомобили таму се електрични. На глобално ниво, електричните возила веќе учествуваат со околу 25 проценти од продажбата, во споредба со само 3 проценти во 2019 година.
Пазарите во развој, како Латинска Америка и Југоисточна Азија, исто така брзо се електрифицираат. Земји како Виетнам и Сингапур веќе имаат поголем удел на електрични возила од Европската унија. Во Виетнам, за само неколку години, уделот на електричните автомобили порасна од помалку од 1 процент на речиси 40 проценти.
Експертите предупредуваат дека овие пазари се клучната награда за иднината на автомобилската индустрија и дека Европа ризикува да остане на маргините. Додека Кина агресивно се позиционира глобално со електрични возила, секое одложување или половично решение од страна на ЕУ може да значи трајно губење на конкурентноста.
