Новото истражување на германскиот Öko-тест открива загрижувачки податоци за енергетските пијалоци што секојдневно ги консумираат илјадници луѓе, меѓу нив и многу млади. Тестирани биле 22 енергетски пијалоци, и резултатите покажуваат дека повеќето содржат опасна индустриска хемикалија – бисфенол А (BPA), како и високи нивоа на шеќер, кофеин и адитиви.
Од анализата произлегува дека:
- Бисфенол А (BPA), познат по тоа што ги нарушува хормоните, е пронајден во најголем дел од лименките. Оваа хемикалија е поврзана со зголемен ризик од рак на дојка, дебелина и нарушувања во однесувањето кај децата.
- Повеќе од половина пијалоци содржат над 10 грама шеќер на 100 мл, што значи дека една лименка од 250 мл има околу 8 коцки шеќер.
- Дури 18 од 22 пијалоци биле оценети како незадоволителни или несоодветни.
Поради овие резултати, медицински здруженија во Европа бараат возрасна граница за продажба на енергетски пијалоци, особено поради тоа што тие се слободно достапни за тинејџери.
Опасната вистина зад „енергетскиот ефект“
Енергетските пијалоци се рекламираат како извор на сила и концентрација, но според експертите, нема научен доказ дека супстанциите како таурин и глукуронолактон навистина ги зголемуваат физичките или менталните перформанси. Наместо тоа, тие создаваат илузија на енергија преку кофеин и шеќер.
Една лименка од 250 мл може да содржи до 80 мг кофеин – речиси колку една шолја кафе. За возрасен тоа можеби е прифатливо, но за тинејџери, неколку лименки за кратко време можат да предизвикаат нервозa, несоница, потење, тремор, забрзано чукање на срцето, па дури и срцева слабост.
BPA – скриената опасност во лименките
Бисфенол А се користи во внатрешните обвивки на лименките за да спречи контакт меѓу пијалокот и металот. Но, оваа хемикалија лесно преминува во течноста, а според Европската агенција за безбедност на храната (EFSA), дури и минимални количини можат негативно да влијаат врз имунолошкиот и репродуктивниот систем.
Истражувањето покажало дека една единствена лименка може да доведе до надминување на дозволената дневна доза на BPA кај адолесцент со тежина од 60 килограми.
Иако употребата на BPA ќе биде официјално забранета од јануари 2025 година, производителите имаат долг преоден период до јули 2026 година, па лименки што ја содржат оваа супстанција ќе бидат присутни на пазарот уште долго време.
Претерано количество шеќер и лажни витамини
Повеќето тестирани пијалоци содржат екстремно високо количество шеќер, па дури и една лименка дневно ја надминува препорачаната граница според Светската здравствена организација.
Некои производители се обидуваат да го прикријат тоа со вештачки засладувачи како сукралоза или ацесулфам-К, но овие соединенија, според СЗО, ја зголемуваат желбата за шеќер и можат да го зголемат ризикот од предвремена смрт при редовна употреба.
Исто така, додадените витамини од групата Б што се рекламираат како „здрава енергија“ немаат реален ефект, велат нутриционистите. Наместо тоа, тие служат како маркетиншки трик за да се создаде впечаток на корисен производ.
Заклучок
Енергетските пијалоци не само што не ја даваат вистинската енергија, туку и претставуваат реална закана за здравјето, особено за младите. Хемикалиите, шеќерот и кофеинот што ги содржат можат да предизвикаат долгорочни последици, додека хемиската контаминација со BPA е дополнителна причина за загриженост.
