Во време на зголемени тензии и стратешка неизвесност во Арктикот, американската нуклеарна подморница USS Newport News од класата Лос Анџелес пристигна во исландското пристаниште Рејкјавик – за првпат во историјата. Овој потег доаѓа откако Исланд минатата година ги отвори своите територијални води за подморници на нуклеарен погон, што претходно беше строго забрането.
Американските власти го оценија пристигнувањето како „клучен симбол на заедничка безбедност“. „Нашите подморници патролираат во длабочините и се клучен елемент на одвраќање во сè понесигурен свет“, изјави адмиралот Стјуарт Б. Мунш, командант на американските поморски сили за Европа и Африка.
Зошто токму сега и зошто Исланд? Арктикот станува геополитичко жариште. Русија агресивно ја зголемува воената инфраструктура во регионот, особено на границата со Финска. Сè почесто се регистрира присуство на руски подморници во арктичките води, што предизвикува сериозна загриженост кај НАТО.
Претставничката на американската амбасада во Рејкјавик, Ерин Сојер, рече дека САД и Исланд имаат заедничка цел – да се задржат ниски тензии во Арктикот, но и да бидат подготвени за сите безбедносни предизвици.
Што значи ова за Исланд и НАТО? Историската посета покажува дека Исланд, иако е мала и ненавооружена држава, игра сè поважна стратешка улога во НАТО, особено како логистичка и набљудувачка точка во Северен Атлантик.
Подморницата USS Newport News важи за една од најтихите и најмоќните напаѓачки подморници во флотата на САД и носи напредни оружја, вклучувајќи торпеда и крстосувачки ракети „Томахавк“.
Оваа мисија е јасен сигнал: НАТО го проширува присуството во северниот појас, подготвено да одговори на руските провокации, додека Москва го зголемува своето влијание на ледениот фронт.
