Најавените 30% царини од САД кон Европската Унија, иницирани од поранешниот претседател Доналд Трамп, предизвикуваат сериозен економски немир низ европските земји – особено кај оние што бележат најголем трговски суфицит со Америка. Најпогодени ќе бидат Ирска и Германија, чии индустрии се длабоко интегрирани со американскиот пазар.
Ирска под притисок: Американски фармацевтски гиганти и даночните политики на удар Ирска, која има највисок трговски суфицит со САД во ЕУ – дури 86,7 милијарди долари – се наоѓа во центарот на трговскиот ризик. Причината е концентрацијата на американски фармацевтски компании што оперираат под ирската даночна стапка од 15%. Преку овие компании, извозот на лекови и медицински производи од Ирска во САД достигнува огромен обем, сочинувајќи речиси четвртина од вкупниот извоз на ЕУ кон Америка. Новите царини директно ја погодуваат оваа осетлива гранка.
Германија на првата линија: Автомобилите, машините и челикот под закана Германија, со 84,8 милијарди долари трговски суфицит, е втората најизложена земја. Нејзината автомобилска индустрија – особено брендовите како Mercedes Benz – длабоко зависи од американскиот пазар. Додека дел од SUV моделите се произведуваат локално во САД, царините би ги погодиле извозните капацитети и ланците на снабдување. Германските индустриски здруженија веќе алармираат за ризик од нова трговска ескалација и повикуваат на итен дијалог меѓу Брисел и Вашингтон.
Италија, Франција и Шпанија – на вториот бран на погоденост Италија и Франција се со релативно помал суфицит, но имаат сектори кои се исклучително ранливи на американските царини. Извозот на вино, сирење, тестенини и луксузни производи може да биде значително погоден. Француските производители на вино предупредуваат дека царините од 30% би биле економска катастрофа, додека италијанската асоцијација Coldiretti проценува потенцијални загуби од 2,3 милијарди долари.
Автомобилскиот и аеронаутичкиот сектор во несигурна зона Fiat, Peugeot, како и францускиот авиоградежен гигант Airbus, веќе ги ревидираат своите деловни планови за 2025 година. Големи брендови како LVMH (Louis Vuitton Moët Hennessy), кои значаен дел од своите приходи ги остваруваат во Америка, би се нашле во позиција на сериозни губитоци ако не се најде компромис.
ЕУ стои подготвена, но со воздржаност Брисел сè уште не објави конкретни мерки како одговор, но притисокот расте. Со трговски суфицит од 235,6 милијарди долари во односите со САД – веднаш по Кина – Европската Унија е во тешка позиција да балансира помеѓу економска одбрана и избегнување на целосна трговска војна.
Потезите на Вашингтон се закана не само за профитот, туку и за стабилноста на прекуокеанските економски односи, кои се клучни за одржување на глобалната рамнотежа.
