Плановите на Елон Маск одамна ги надминуваат границите на Земјата – неговата визија стигнува до Марс. Но додека SpaceX и другите негови компании напредуваат, сè почесто се поставува прашањето: Дали тој прогрес доаѓа со цена за нашата планета?
Еден од најамбициозните проекти – Starlink, веќе има илјадници сателити во орбитата и ветува интернет покриеност на секој агол од светот. Но, според астрофизичарот Џонатан МекДауел од Смитсоновата институција, од вкупно 12.000 активни сателити, дури 8.000 се Starlink, а нивниот број ќе се зголеми уште повеќе.
Секојдневно, еден до два од тие сателити престануваат со работа и се враќаат на Земјата како изгорени остатоци, што засега не претставува голема закана поради големината на планетата и океаните. Но, со постојаното зголемување на бројот на сателити, ризикот од пад на остатоци во населени подрачја може да достигне до 61%, предупредува МекДауел.
Освен физичката опасност, постои и еколошка загриженост – штета врз стратосферата од хемикалии ослободени при горењето на сателитите. Ова може да доведе до поголемо изложување на штетно УВ зрачење, зголемен ризик од рак на кожа и оштетување на видот кај луѓето.
Дополнително, научници како Ави Леб од Харвард укажуваат на атмосферското загадување и можноста за судири меѓу сателити, што би создало уште повеќе вселенски отпад. Според американската Федерална администрација за воздухопловство, во орбитата веќе кружат над 28.000 парчиња вселенски ѓубре.
Космосот, кој порано беше бесконечен простор на можности, полека станува пренатрупан и небезбеден, ако не се преземат сериозни мерки за регулирање и одржливо управување со вселенските ресурси.
Додека Елон Маск сонува за нови светови, не смееме да заборавиме дека Земјата е нашиот единствен дом, барем засега. Напредокот е важен, но и одговорноста кон планетата е неизбежна.
