Кога ќе забележите дека вашето дете не се вклучува во игра, избегнува контакт со други деца или молчи во друштво, првата реакција често е паника: „Дали е ова срамежливост? Дали има проблем?“ Но психолозите предупредуваат – не секое тивко дете е срамежливо, а уште помалку „неисправно“. Повлекувањето може да биде дел од неговиот карактер, не симптом на проблем.
Возраста го менува сè – како да го разберете однесувањето
Развојната фаза е клучна за толкување на детската интеракција. На пример:
До 1,5 година – Многу деца не зборуваат, но се насмевнуваат, даваат играчки и користат гестови за комуникација. Ако вашето дете не зборува со другарчиња, не паничете – тоа е сосема нормално. Обидете се да му објасните што се случува околу него и полека да го воведете во социјални ситуации.
До 2 години – Детето комуницира подобро, но и понатаму најчесто само набљудува. Може да игра покрај друго дете, но ретко ќе има вистинска интеракција. Очекувањата дека ќе „се спријатели“ со некого на своја рака се нереални. Најдобро е вие да бидете присутни, но без наметнување.
Од 2,5 до 3 години – Почнува вистинската социјална игра. Ако детето избегнува други деца, не значи дека е срамежливо. Можно е да е претпазливо и селективно. Ако е опуштено дома, со познати луѓе, тоа е добар знак. Не го присилувајте – потребна му е ваша суптилна поддршка, не туркање.
Што се случува во умот на срамежливо дете?
Кога срамежливо дете ќе се најде во центарот на внимание, може да се почувствува како во замка. Молчи не затоа што не сака, туку затоа што тоа е неговиот начин на одбрана од притисокот на околината. Иако самото не се чувствува „различно“, окружувањето му дава сигнал дека не е како другите, што може да доведе до чувство на неприфатеност.
Важно е да му дозволите само да одлучи кога ќе зборува, кога ќе се вклучи во игра или кога ќе се повлече. Но истовремено, треба да знаете дека повлекувањето често доаѓа од страв од одбивање, а не од недостаток на интерес.
Што треба – и што никако не треба – да направите како родител?
- Не го менувајте, прифатете го – Детето не треба да се чувствува како да не е доволно добро.
- Не го форсирајте да се дружи – Присилувањето води до уште поголема изолација.
- Создавајте ситуации за природно вклучување – Охрабрете го, но не го притискајте.
Срамежливите деца не се асоцијални. Напротив, имаат потреба да се поврзат, но не знаат како. Токму затоа, родителската поддршка, разбирање и трпеливост можат да бидат клучот за нивна сигурност и самодоверба.