Вештачката интелигенција напредува со невидена брзина, но цената која ја плаќа човештвото е сè потешка за поднесување – струјата. Новиот извештај на компанијата JLL открива дека растот на дата центрите потребни за АИ е толку драматичен што американската електрична мрежа е на раб на колапс.
Гигантски серверски фарми со апетит колку градови
Пред само неколку години, една голема серверска фарма трошеше 200–300 мегавати. Денес, технолошките гиганти бараат цели гигавати, што е доволно за напојување на мегаполиси како Њујорк. „Една АИ фарма троши колку целиот Њујорк“, предупредува Енди Цвенгрос, коавтор на извештајот.
Само во Чикаго, побарувачката за струја достигнала 40 гигавати, што е 40 пати повеќе од постоечкиот капацитет. Според проценките, Северна Америка до 2030 година ќе инвестира над еден трилион долари во нови дата центри.
Зошто АИ е толку „жедна“?
Тренингот и работата на напредни јазични модели како ChatGPT бараат десетици илјади графички процесори (GPU) кои трошат струја како армија фабрики. Но, тука не застанува – тие создаваат топлина што бара дополнителни системи за ладење, што повторно ја зголемува потрошувачката. Еден тренинг на модел од калибарот на GPT-4 може да потроши струја колку стотици домаќинства за цела година.
Судирот меѓу АИ и екологијата
Овој енергетски глад отвора и ново глобално прашање: дали АИ е одржлива? Огромната потрошувачка на електрична енергија, најчесто добиена од фосилни горива, и милијардите литри вода за ладење се во спротивност со зелената агенда што ја промовираат технолошките компании.
Токму затоа визионери како Сем Алтман од OpenAI бараат револуционерни решенија – најмногу во нуклеарната енергија, особено во малите модуларни реактори, кои може да обезбедат стабилна и чиста енергија за новата дигитална ера.
„АИ трилемата“ – избор без идеален исход
Експертите предупредуваат дека човештвото се наоѓа пред „АИ трилема“:
- Брз развој на АИ,
- Стабилна електрична мрежа,
- Брза зелена транзиција.
Можеме да имаме само две од овие три – но не и сите истовремено, освен ако не се случи револуција во начинот на кој ја произведуваме енергијата.
Се чини дека иднината на АИ нема да ја одреди само технологијата, туку и прашањето: од каде ќе ја добиеме целата таа струја?
