Во Европската Унија во 2023 година беа основани повеќе компании отколку што беа затворени – што укажува на отпорноста на европската економија и нејзиното постепено закрепнување по пандемијата.
Според податоците на Евростат, минатата година во ЕУ имало повеќе од 33 милиони активни компании, од кои 3,5 милиони новоотворени, а 2,8 милиони затворени. Ова значи дека стапката на отворање бизниси изнесувала 10,5%, додека стапката на затворање била 8,5%, што покажува дека деловното ткиво на Унијата сè уште расте и покрај економските предизвици.
Каде се отвораа, а каде се затвораа?
Највисока стапка на отворање компании имала Литванија (19,6%), по што следат Малта, Португалија, Естонија и Франција, со стапки над 14%.
Од друга страна, Австрија, Данска, Италија, Шведска, Белгија, Германија и Грција имале најниски стапки – под 9%.
Кога станува збор за затворање, Унгарија е на врвот со најниска стапка (2,6%), додека Естонија има највисока (27,5%). Високи стапки на затворање се забележани и во Ирска, Бугарија и Литванија, додека Грција, Холандија, Австрија и Хрватска се меѓу земјите со најмал број затворени компании.
Разликата меѓу отворање и затворање
Експертите укажуваат дека разликата меѓу стапката на основање и затворање фирми е клучен показател за економската виталност, бидејќи покажува колку е способна една економија да се обновува преку т.н. „креативно уништување“.
Во 8 од 31 земја повеќе компании се затвориле отколку што се отвориле – најмногу во Естонија (-13,2 п.п.), Бугарија (-5,8 п.п.) и Ирска (-4,8 п.п.).
Најголем позитивен јаз имала Малта (+10,5 п.п.), што значи дека таму се отвориле два и пол пати повеќе бизниси отколку што се затвориле.
Франција предничи, Германија единствена во „црвено“
Во апсолутни бројки, Франција имала најголем позитивен биланс – над 164.000 повеќе отворени отколку затворени компании. На спротивниот крај е Полска, со 26.700 повеќе затворени.
Од четирите најголеми економии во ЕУ, Германија е единствената што бележи негативен биланс.
Зошто постојат разлики?
Анализата на Eurochambres покажува дека резултатите за 2023 година се одраз на период обележан со енергетската криза, последиците од војната во Украина и укинувањето на постпандемиските државни програми.
Сепак, многу земји покажуваат висока отпорност, благодарение на јавни фондови, подобар пристап до капитал и пофлексибилни услови за стартапи.
Успешните економии имаат заеднички карактеристики
Земјите со позитивен биланс, како Малта, Португалија и Литванија, имаат едноставни процедури за регистрација, активни стопански комори и ефикасни системи за стечај, што овозможува побрза реорганизација и повторен старт на деловните активности.
И покрај кризите, европската економија продолжува да се регенерира. Бројот на нови компании и натаму го надминува бројот на затворени, што ја потврдува живоста и иновативноста на европското претприемништво.
