Соочена со сè почести поплави и сериозен недостиг од домување, Холандија пронајде иновативен начин да се справи со климатските предизвици – пловечки домови.
Овие водени заедници не се само нов урбан облик на живеење во Амстердам и Ротердам, туку инспирираат и големи меѓународни проекти во земји со висок ризик од климатски промени, како Малдивите и Француска Полинезија.
Кога водата станува решение, а не закана
Во октомври 2022 година, силна бура ја погоди Холандија, но жителите на пловечката населба Schoonschip во Амстердам останаа мирни. Тие ги гледаа своите домови како нежно се подигаат и спуштаат заедно со нивото на водата, знаејќи дека се целосно безбедни. „Се чувствуваме побезбедно за време на бура, бидејќи пливаме,“ објаснува жителката Сити Боелен.
Овие пловечки домови се прицврстени на челични столбови и опремени со сите модерни комунални системи. За разлика од класичните чамци, тие се стабилни конструкции со бетонски труп кој обезбедува рамнотежа и сигурност. Токму тоа ги прави одржлив модел за живеење во време на климатски промени.
Градови што пливаат – холандската визија за иднината
Холандија, земја со една третина територија под нивото на морето, одамна живее во хармонија со водата. Последната деценија оваа реалност е претворена во предност.
Во Амстердам, каде има околу 3.000 регистрирани куќи на вода, никнуваат цели квартови како Schoonschip, дизајнирани од архитектонското студио Space&Matter. Таму жителите споделуваат велосипеди, автомобили и електрична енергија од соларни панели и топлински пумпи, создавајќи енергетски самостојни заедници.
Во Ротердам, градот кој е 90% под нивото на морето, веќе функционира најголемата пловечка канцеларија во светот, како и пловечка фарма каде роботизирани крави произведуваат млеко за локалниот пазар. Градските власти го прогласија овој тип градба за клучен дел од стратегијата за климатска адаптација. „Наместо да ја гледаме водата како закана, ја гледаме како можност,“ вели Арноуд Моленаар, главен координатор за отпорност на градот.
Холандскиот иноватор кој гледа на вода како лек
Архитектот Коен Олтхаус, основач на Waterstudio, води револуција на пловечките градови. Тој и неговиот тим дизајнирале над 300 објекти на вода – домови, училишта, па дури и болници. „Не се гледаме како архитекти, туку како градски лекари – а водата е нашиот лек,“ објаснува Олтхаус.
Неговата компанија предводи и изградба на Малдивскиот пловечки град за 20.000 жители, со достапни домови и вештачки корални гребени под платформите за заштита на морскиот екосистем.
Од експеримент до глобална стратегија
Холандските иновации веќе инспирираат нови мегапроекти: компанијата Blue21 планира пловечки острови во Балтичкото Море за 50.000 жители, со железнички тунел што би ги поврзал Хелсинки и Талин.
Според експертите, ваквите проекти не се повеќе футуристички сон, туку неопходност. „Со растот на морското ниво, милиони луѓе ќе мора да се преселат. Затоа треба уште сега да ги шириме градовите – на вода,“ вели Рутгер де Грааф од Blue21.
Иако ваквиот живот бара посебна инфраструктура и прилагодување, придобивките се очигледни: градови кои пливаат можат да преживеат таму каде копното попушта.
Холанѓаните, кои со векови живеат „со водата, а не против неа“, повторно покажуваат дека иднината можеби навистина ќе плива.
Не дознавај последен- читај ПРВ.мк
