Во време кога светот масовно ги забранува ароматичните електронски цигари поради нивното штетно влијание врз младите, во Македонија ситуацијата е сосема поинаква – тие стануваат сè поприсутни, дури и меѓу децата. Иако законски е забранета продажбата на тутунски производи на лица под 18 години, едноставна прошетка до кое било училиште покажува дека деветгодишници „вејпаат“, бројат „хитови“ и разговараат за различни ароми на овие цигари.
Учениците отворено признаваат дека знаат за штетноста, но тоа не ги спречува. Новата „мода“ не е ограничена само на училиштата – младите се организираат и на социјалните мрежи каде што разменуваат совети, па дури и купуваат цигари со лажно прикажување на возраста.
Според д-р Оливер Зафировски, директор на Клиниката за пулмологија, загрижувачки е тоа што границата за прва употреба на цигари паднала под 12 години. Тој апелира државата итно да ја послуша препораката на СЗО и да забрани увоз и продажба на ароматични електронски цигари, но и да воведе едукативни програми уште во основно образование. „Ако успееме да спасиме пет деца, тоа е веќе успех“, вели Зафировски, нагласувајќи дека Македонија е меѓу водечките земји на Балканот по употреба на тутун.
Министерството за образование веќе најави нов изборен предмет „Учам за моето здравје“ и обуки за наставниците во соработка со СЗО и Канцеларијата на ОН за дрога и криминал, со цел превенција од тутун, алкохол и дрога.
Сепак, Институтот за јавно здравје засега нема конкретни активности за целосна забрана на ароматичните цигари, иако не ја исклучува можноста да ја иницира.
Прашањето останува – дали институциите ќе делуваат додека бројот на деца што „вејпаат“ расте од ден на ден?
