До крајот на 2025 година, Србија се соочи со значително заладување на односите со речиси сите свои клучни меѓународни партнери – ЕУ, САД и Русија. Ова укажува на сериозно намалување на меѓународниот кредибилитет за режимот предводен од претседателот Александар Вучиќ. Од четирите „столба“ на српската надворешна политика – Брисел, Вашингтон, Москва и Пекинг – единствено Кина останува партнер со кој односите не се влошени.
Студен туш од САД
И покрај радоста на дел од српската јавност по изборната победа на Доналд Трамп пред една година, реалноста се покажа поинаква. Администрацијата воведе високи царински тарифи до 35% за одредени српски производи и санкции кон нафтената компанија НИС поради мнозинско руско сопствеништво. Дополнително, забраната за увоз на автомобилски гуми од фабриката „Линглонг“ во Зрењанин ја потврди сериозноста на американските мерки.
Проектот за луксузни недвижности во Белград, поврзан со Џаред Кушнер, беше откажан, додека новиот Закон за национална одбрана (НДАА) го критикуваше режимот во Србија поради недемократски практики, закани кон опозицијата и корупција. Овој двопартиски закон е обврзувачки и испраќа јасна порака: САД ја гледаат Србија како земја со сериозни демократски дефицити.
Отрезнувачки пораки од ЕУ
Односите со ЕУ исто така се заладија. Србија не успеа да го отвори кластерот 3 за пристапни преговори, а Вучиќ го бојкотираше самитот ЕУ-Западен Балкан, што ја потврди фрустрацијата на Брисел кон Белград. Советот за општи работи на ЕУ потенцира дека напредокот зависи од владеењето на правото и дијалогот со Косово, додека Германија и неколку други земји го блокираа отворањето на кластерот, сигнализирајќи заладување на поддршката.
Средбите со Урсула фон дер Лајен и Антонио Коста покажаа дека Белград ја потценува важноста на европската сигурност и дека е предоцна да се прекинат енергетските врски со Русија. Тонелот на ЕУ сугерира дека режимот во Србија повеќе не се смета за целосно демократски.
Предупредување од Москва
Односите со Русија исто така се влошија. Путин јавно предупреди дека Белград треба да ги почитува меѓудржавните договори и ја потенцираше опасноста од загрозување на руските инвестиции. Ситуацијата се комплицира со сомнителните трансфери на српска муниција кон Украина и мистериозната смрт на државен претставник во Москва, што го вклучи Белград во сериозна дипломатска тензија.
Сите овие настани ја ослабуваат позицијата на Србија на меѓународната сцена и ја еродираат кредибилноста на Вучиќ како доверлив партнер. Балансирањето меѓу повеќе големи сили станува се потешко, а ризикот од отуѓување и пад на легитимитетот расте. Прашањето останува дали ова надворешно губење на доверба ќе има влијание врз домашната политика и иднината на режимот.
