Во жесток говор пред Европскиот парламент во Стразбур, претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен директно ја нападна Кина, обвинувајќи ја дека индиректно ја поддржува воената машинерија на Русија. Таа порача дека кинеското „неограничено партнерство“ со Кремљ овозможува Русија да продолжи со инвазијата врз Украина, и предупреди дека Европа нема да го толерира тоа.
„Кина де факто ја потхранува руската воена економија и ние не можеме да го прифатиме тоа“, изјави Фон дер Лајен, поставувајќи ја сцената за напнатиот ЕУ-Кина самит во Пекинг на 24 јули.
Освен критиките за геополитичката блискост со Русија, Фон дер Лајен ја нападна и кинеската економска стратегија, тврдејќи дека Пекинг го нарушува глобалниот пазар со субвенционирана хиперпродукција. Таа обвини дека Кина работи надвор од меѓународните правила и ја задушува конкуренцијата, додека истовремено ги ограничува европските компании со строги регулативи и дискриминација.
Фон дер Лајен рече дека Кина има „најголем трговски суфицит во историјата на човештвото“ и дека странските компании се принудени да ги задржат сите ИТ податоци во земјата, да вработуваат локален кадар и да споделуваат чувствителни технологии.
Иако изрази респект кон кинеската историја и развој, нејзините зборови беа недвосмислени: Европа сака резултати, не декларации. Таа повика на „значаен дијалог што води до вистински промени“.
ЕУ, и покрај критиките, исто така прифаќа дел од кинеските стратегии. Со новите европски политики за индустриска поддршка и државна помош, се планира создавање силен домашен сектор за батерии и електрични возила, по примерот на кинескиот модел.
Самитот во Пекинг, кој беше свикан во чест на 50-годишнината од дипломатските односи меѓу ЕУ и Кина, ќе се одржи на 24 јули, но вториот ден е откажан. Претседателот Си Џинпинг нема да присуствува, а кинеската делегација ќе ја води премиерот Ли Ќијанг.
Очекувањата се високи, но и тензиите – овој самит може да го пренасочи курсот на евро-кинеските односи, особено во сенка на украинската војна и глобалната економска нестабилност.
