Проблемот со нереалните оценки и „трката за петки“ станува сериозна слабост во македонскиот образовен систем. Според министерката за образование и наука, Весна Јаневска, најголем дел од одговорноста за овој тренд паѓа врз родителите кои инсистираат нивните деца да добиваат највисоки оценки, дури и кога тие оценките не одговараат на реалното знаење. Таа нагласува дека таквиот пристап создава опасни последици и за младите генерации и за целото општество.
Јаневска истакнува дека ваквиот проблем го забележува веќе пет до шест години, преку директни разговори и контакти со наставници од различни училишта ширум земјата. Според неа, овој модел на размислување се развива токму во домот, каде многу родители создаваат погрешна претстава дека најважно е детето да има петка на хартија, наместо реални компетенции, вештини и вистинско знаење.
Таа објасни дека оваа практика не само што не им помага на учениците, туку им прави сериозна штета. Детето расте со чувство дека успехот се мери само со оценка, а не со труд, интерес, вложување и стекнати способности што ќе му бидат потребни во животот и професијата.
Министерката додаде дека послабата оценка не треба да се смета за казна или неуспех. Напротив, таа треба да биде сигнал и мотивација за подобрување, учење и развој. Според неа, кога детето е навистина задоволно од својот труд и постигнувања, тогаш и општеството станува посилно и поуспешно.
Јаневска потенцира дека Министерството презема мерки за решавање на овој долгогодишен проблем, меѓу кои се и воведувањето на Е-дневникот и други програми со цел менување на стереотипите и предрасудите во образовниот процес. Според неа, овие чекори се само дел од поширока стратегија која ќе продолжи во истиот правец.
Во однос на прашањето за можноста за враќање приемни испити на факултетите, Јаневска истакна дека тие не се забранети, но дека според европските стандарди и тековната поставеност на системот, државната матура треба да биде клучниот критериум за влез во високото образование. Сепак, факултетите самостојно можат да донесат одлука доколку имаат потреба од дополнителна селекција.
Таа посочи и дека се направени значајни измени во моделот на државната матура на барање на ученици и наставници, со одвојување на гимназиската државна матура од државната стручна матура. Целта е прилагодување на системот според програмите, способностите и потребите на различните типови ученици. Со тоа, и гимназијалците и учениците од стручни училишта ќе имаат еднаква можност за продолжување на образованието во земјата или во странство.
Овие изјави Јаневска ги даде во Струмица за време на петтиот панел од националната кампања „Магијата е знаењето“, на која Министерството за образование и наука активно говори за значењето на вистинското знаење, а не само на високите оценки.
