Научниците предупредуваат дека светот се соочува со опасност од нова пандемија која би можела да се шири неверојатно брзо. Сè започнува со обична треска, но тоа е само првиот знак дека вирусот се шири тивко, пред да избие како непредвидлива и незапирлива епидемија.
Во Сенегал, во еден од најпрометните здравствени центри во Дакар, никогаш претходно не се откривале случаи на денга, но последните години се регистрирани стотици пациенти со силна болка во зглобовите и мускулите. Институтот Пастер во Дакар, кој долго време е центар за контрола и надзор на епидемии, ја следи секоја промена. Тие ја користат најсовремената технологија за да идентификуваат вируси уште пред да прераснат во епидемии.
„Треската е влезната точка“, вели д-р Бубакар Дијало, раководител на единицата за одговор на епидемии. Секој пациент со температура над 37,5 степени Целзиусови веднаш добива брисеви од нос и грло, кои потоа се анализираат во лабораторијата. Секој сомнителен примерок се тестира за познати вируси, но и за непознати микроорганизми – она што научниците го нарекуваат „болест Х“.
Д-р Дијало истакнува дека дури и животните се под надзор во одредени области, за да се фатат болести пред тие да се префрлат на луѓето. Иако системот на Институтот Пастер е најмоќниот на континентот, тој сепак има слепи точки. Дури и во Сенегал, каде има најмногу места за надзор, „ние не ја покриваме целата земја“, признава Дијало.
Историјата го учи светот дека вирусите не знаат граници. Дури еден комарец во Мавританија утре може да се најде во Сенегал, а задутре во Европа. „Не можете да го запрете на границата“, предупредува д-р Дијало. Искуствата од епидемиите на ебола и Мпокс покажуваат дека дури и најсовремениот здравствен систем може да биде надминат ако вирусот се прошири неочекувано.
Институтот Пастер се обидува да ја прошири својата мрежа низ целиот континент, иако намаленото финансирање од богатите земји го ограничи капацитетот за тестирање. Сепак, мобилните лаборатории кои се испраќаат на терен се клуч за брзото откривање на потенцијално опасни вируси.
Светот сè уште не е подготвен за следната пандемија, а науката предупредува дека секоја држава мора да биде подготвена. Вирусите се шират брзо, непредвидливо и често без никакви видливи знаци во почетокот. Ако Институтот Пастер не успее да открие новите закани на време, човештвото може да се соочи со глобална здравствена катастрофа која нема да ја очекува.
„Еден комарец, една треска, еден непознат вирус – тоа е сè што е потребно за следната пандемија да се шири низ светот. Светот мора да биде подготвен“, заклучува д-р Дијало.
